اینترنت نسل پنجم در برخی کشورها به صورت آزمایشی راه اندازی شده اما دستاوردهای آن فقط محدود به سرعت فوق العاده بالای دانلود و باز شدن سریع صفحات وب نیست. سلولهای جدید ۵G میتوانند دادههای بیشتری را منتقل کنند و همچنین قادر به برقراری ارتباط سریع تر هستند. اینترنت بلادرنگ در راه است و این به معنی ایجاد ابر بلادرنگ و کلاس جدیدی از لوازم الکترونیکی است که میتوانند اطلاعات و دادهها را با سرعتی تبادل کنند که برای تصمیم گیریهای تقریباً فوری و لحظهای مناسب باشد. به غیر از رونق هر چه بیشتر اتومبیلهای بدون راننده، پهباد و غیره به زودی شاهد ارائه یک اینترنت لمسی خواهیم بود که در آن حس لامسه اهمیت زیادی دارد. عصر جدیدی در راه است که در آن تجهیزات پوشیدنی، پارچههای هوشمند و اتصال همه چیز ممکن میشود. اینترنت اشیاء (به اختصار IoT) کاملاً شکوفا میشود و یک اقتصاد جدید و بلادرنگ بر اساس اینترنت اشیای صنعتی شکل میگیرد. هیچ یک از این اتفاقات یک شبه رخ نمیدهند. سالها طول میکشد که اینترنت نسل پنجم کاملاً فراگیر شود. حتی قرار نیست که این اینترنت در همه جا به صورت یکنواخت و یکسان در دسترس باشد، در ابتدا این اینترنت یکسری از شهروندان و کسب و کارهای خاص را تحت پوشش میدهد و دیگران فقط گهگاهی به آن دسترسی خواهند داشت؛ سالها زمان میبرد تا همه بتوانند به صورت منظم از این اینترنت استفاده کنند. اما نکته مسلم این است که پس از راه اندازی اینترنت نسل پنجم و در صورت موفقیت آن (یعنی ایجاد درآمدهای چشمگیر برای شرکتهای مخابراتی) این تکنولوژی دستاوردهای بزرگی خواهد داشت که بسیار از فراتر از سرعت دانلود ۱ گیگابایتی برای گوشی هوشمند هستند. در این مطلب ۵ مورد از مهم ترین ویژگیهای اینترنت نسل پنجم به غیر از سرعت را بررسی میکنیم.
واتساپ یک پیام رسان رایگان است که استفاده از آن راحت است، اما دلیل دیگری هم وجود دارد که باعث شده میزان استفاده از این اپلیکیش پیام رسان برای تماسهای صوتی افزایش پیدا کند.
کیفیت تماسهای صوتی که از طریق واتساپ – و سایر سرویسهای مبتنی بر پروتکل VoIP مثل اسکایپ یا زوم – انجام میشوند بسیار بسیار بیشتر از تماسهای تلفنی هستند. برای طراحان شبکههای ۳G و ۴G وضوح بالای صدا در اولویت نبوده اما در اینترنت نسل پنجم کیفیت تماسهای صوتی به اندازهای افزایش مییابد که صحبتهای مخاطب بسیار واضح تر و واقعی تر به گوش میرسند.
در آینده Voice over ۵G یا به اختصار Vo۵G تبدیل به بخش مهمی از سرویسهای ۵G از جمله تماس ویدیویی، دورحضوری، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی خواهد شد.
ظرفیت و گنجایش اینترنت نسل پنجم به اندازه سرعت آن بالا خواهد بود.
یکی از ویژگیهای مهم اینترنت نسل پنجم، mMTC (ارتباطات ماشینی انبوه) است؛ حاصل چنین ارتباطاتی فوق العاده است و امکان برقراری ارتباط بین میلیونها دستگاه مختلف را در یک کیلومتر مربع فراهم میکند.
اما چرا این ویژگی مهم است؟ یک استادیوم ورزشی را در نظر بگیرید. فرض کنید در این استادیوم ۵۰ هزار تماشاچی وجود دارد؛ در حال حاضر در چنین شرایطی موبایل شما سیگنال نخواهد داشت و امکان ارسال پیام و برقراری تماس را ندارید.
اما با اینترنت نسل پنجم نه فقط کل چنین جمعیتی قادر به پخش زنده ویدیو، برقراری تماس و ارسال پیام خواهند بود بلکه تکنولوژیهای بسیار بیشتری در خود استادیوم وجود خواهد داشت.
وقتی سازمانها و شرکتهای تبلیغاتی امکان ارسال تبلیغات روی گوشی یا تبلت کاربران را داشته باشند، نیازی به استفاده از صفحه نمایشهای بزرگ در دو طرف استادیوم نخواهند داشت. حتی این امکان وجود دارد که تماشاگران خودشان از محیط استادیوم به صورت HD فیلم برداری کرده و آن را به صورت زنده پخش کنند؛ شاید حتی به صورت ۳۶۰ درجه برای کاربرانی که هدست واقعیت مجازی دارند.
به غیر از استادیومها، اینترنت نسل پنجم برای مکانهای شلوغی که در آنجا پخش آپدیتهای زنده مفید است مثل فرودگاهها و ایستگاههای قطار بسیار مفید است.
یکی از اجزای کلیدی و مهم اینترنت نسل پنجم URLLC )Ultra-Reliable and Low Latency Communications) است که امکان برقراری ارتباط قابل اطمینان و فوری بین شبکهها و دستگاههای مختلف را فراهم میکند.
همین ویژگی باعث شده که اینترنت نسل پنجم باعث فراگیرتر شدن هر چه بیشتر اتومبیلهای بدون راننده شود، زیرا با کمک ۵G خودروها میتوانند سرعت و موقعیت خودشان را به صورت لحظهای و بلادرنگ به هم اطلاع دهند.
این ویژگی که به نام Cellular-V۲X (به اختصار C-V۲X) هم شناخته میشود، میتواند به پدیدهای به نام platooning منجر شود که باعث حرکت هر چه سریع تر ترافیک میشود. خودروهایی که در یک platoon (گروه) متصل قرار دارند، میتوانند با فاصله یک ثانیهای از هم حرکت کنند و به صورت خودکار با سرعت و ترمز یکدیگر تطبیق پیدا کنند. در چنین شرایطی زمان عکس العمل برای ترمز گرفتن به صفر کاهش پیدا خواهد کرد.
platooning در واقع باعث میشود که خودروی اول در یک گروه، تعیین کننده سرعت باشد. این شرایط منجر به تاثیرگذاشتن بر رانندگی تمام خودروها میشود و نه تنها به بهبود حمل و نقل کمک میکند بلکه باعث کاهش میزان انتشار کربن میشود.
به گفتهی Gunnar Tornmalm مدیر پیش توسعه و توسعه سیستمها در شرکت خودروسازی Scania: “platooning این پتانسیل را دارد که ترافیک بزرگراهها را کاهش داده و تاثیرات محیط زیستی حمل و نقل را کم کند.” وی افزود که ۲۵ درصد از مصرف سوخت کامیونها ناشی از این ترافیک است. “اما این تکنولوژی در صورتی به بازارهای وسیع تر دست پیدا میکند که خودروهای برندهای مختلف بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند.”
همین حالا هم میتوانید ویدیوهای ۳۶۰ درجه واقعیت مجازی را روی فیسبوک پخش کنید اما کیفیت آن بسیار ضعیف است. این موضوع برای فیلم خبرهای فوری هم صدق میکند که در حال حاضر با کیفیت و رزولوشن پایینی پخش میشوند.
لازم است که جمع آوری خبر، پخش زنده مسابقات ورزشی و رویدادهای مختلفی به صورت ۴K و سپس ۸K، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی صورت بگیرد. اما آیا ۵G میتواند به انجام این کار کمک کند؟
شرکتهای AT&T و LiveU تلاشهایی را آغاز کردهاند که اینترنت نسل پنجم را به واحدهای پخش قابل حمل HEVC (High Efficiency Video Coding) متعلق به LiveU منتقل کنند. این شرکتها در حال آزمایش تاثیرات واقعی اینترنت ۵G و بهبود کارایی پخش ویدیوهای زنده به کمک واحدهای پخش قابل حمل HEVC هستند.
در واقع پخش کنندههای تصویر و صدا از سرعت بالای ۵G و تاخیر کم آن استفاده میکنند. Avi Cohen یکی از بنیانگذاران و مدیر عملیاتی ارشد در LiveU میگوید: “ما اینترنت نسل پنجم را یک پیشرفت ضروری و حیاتی برای صنعت پخش، پخش خبرهای فوری، مسابقات ورزشی و سایر رویدادهای زنده میدانیم.”
“پیش بینی میکنیم که تکنولوژی، قابلیتها و امکانات بیشتری را در اختیار مشتریان ما قرار دهد از جمله کانالهای صوتی مختلف، پخش محصولات چند دوربینی از طریق یک راهکار پخش واحد، پخش زنده تصاویر ۴K و ویدیوهایی باکیفیت بالا.”
هر چند معمولاً بیشتر درباره جنبههای مثبت اینترنت نسل پنجم صحبت میشود اما همیشه هر پدیدهای جوانب منفی هم دارد.
شاید مهم ترین نگرانی، تهدید سلامت انسانها – شیوع سرطان – به دلیل نصب آنتنهای بیشتر در مناطق شهری برای تشکیل شبکههای ۵G باشد.
در نوامبر ۲۰۱۸، بیش از ۱۸۰ دانشمند یک گروه ویژه مستقل برای توقف استقرار شبکههای ۵G تشکیل دادند که یکی از نگرانیهای این گروه “خطرات بالقوه اینترنت نسل پنجم برای سلامت انسان” ذکر شد.
مهم ترین نگرانی افزایش میزان قرار گرفتن انسانها در معرض میدانهای الکترومغناطیسی فرکانسهای رادیویی بود که همین حالا هم با توجه به استفاده از روترهای وای فای و شبکههای موبایلی در معرض آن قرار داریم.
دکتر L Harrell پروفسور سرطانشناسی در دانشگاه Örebro سوئد میگوید: “صنعت مخابرات در حال عرضه تکنولوژی جدیدی است که ممکن است عواقب ناخواسته بسیار واقعی و حقیقی داشته باشد … عواقبی برای انسانها، گیاهان و جانوران که هرگز درباره آنها صحبت نمیشود”. شواهدی هم وجود دارند که بر این نگرانیها دامن میزنند، پس انتظار میرود که این بحث در آینده داغ تر شود.